Andrea Gardini – Blok

Według analiz statystycznych trzy najważniejsze elementy siatkarskie to zagrywka, przyjęcie oraz atak. Dlatego zawsze zostaje mniej czasu na pracę z blokiem i w związku z tym trzeba wprowadzać tylko najlepsze, najbardziej efektywne ćwiczenia.

Fundamenty kompleksu bloku:

• Odmienny wręcz nienaturalny sposób poruszania się.
• Wymaga większej determinacji, koncentracji niż chociażby obrona.
• Dobry blok to nie tylko ten punktowy. Jeżeli uda się go dobrze ustawić i zmniejszyć siłę uderzenia lub atakujący popełnia błąd, wówczas również blok spełnia swoje zadanie.

Ważniejszą rzeczą jest demonstrować niż mówić. Obrazy, bądź video są lepsze niż wyjaśnianie samego elementu bez demonstracji. Dlatego warto nagrywać nie tylko mecze, ale również trening, by zawodnicy po konkretnej akcji mieli okazję do jej obejrzenia i wysunięcia wniosków. Ponadto należy wybierać ćwiczenia, które są zbliżone do gry. W przypadku ćwiczeń oderwanych od sytuacji meczowych ich wpływ na zawodników będzie bardzo niewielki. Jeżeli jest to możliwe, utrzymujemy jak największą liczbę kontaktów z piłką i ilość powtórzeń. Błędne akcje powtarzamy do momentu, aż zostaną wykonane prawidłowo.

Najważniejsze elementy techniczne wykonywane w bloku:

• Dystans od siatki (zbyt bliski utrudnia poruszanie się i zmianę kierunku, zbyt daleki utrudnia przełożenie rąk nad siatką).
• Ułożenie nóg i stóp (należy je ułożyć tak by ułatwić poruszanie się wzdłuż siatki).
• Ułożenie ramion (jak najbardziej komfortowe dla poruszania się).
• Ruch (zaczynamy od bioder a nie nóg).
• Tempo (każda piłka jest inna, lecz tempo nie może być ani za szybkie, ani za wolne).
• Ocenienie trajektorii lotu piłki.
• Szybkość przekładania rąk (jak najszybsze przełożenie rąk nad siatką + napięcie mięśni brzucha co przekłada się na stabilniejszy blok). Nie powinniśmy wykonywać żadnych ruchów dłońmi. Skaczemy prosto. Dzięki czemu zasłaniamy konkretną strefę ataku. W przeciwnym wypadku przeszkadzamy w obronie, odsłaniając fragmenty boiska.

Uwaga: Jednym z największych błędów bloku jest tak zwane przelatywanie, przez co obrona nie jest w stanie dobrze ocenić sytuacji na boisku i wtedy blok bardziej przeszkadza, niż pomaga.

Drużyna wystawiająca piłkę wysoką ma znacznie mniejszą szansę na zdobycie punktu niż zespół broniący. Według statystyk opracowanych na uczelniach wyższych w przypadku piłek nieco podwyższonych przy potrójnym bloku atakujący wygrywa zaledwie 3 z 10 ataków. Dlatego za każdym razem powinniśmy ustawiać potrójny blok.

Nie możemy myśleć w ten sposób, że środkowy jest odpowiedzialny za całą siatkę. Zawodnicy od początku powinni być świadomi tego, że mają takie same obowiązki. W kontrach należy tak centralizować blok, by mieć możliwość ustawić potrójny blok.

Skrzydłowi powinni starać się myśleć jak środkowi i brać odpowiedzialność na siatce poprzez np. przesunięcie się do środkowego i być odpowiedzialnym za I tempo. Zawodnik nie musi trzymać się sztywno swojego vis a vis tylko podążać za piłką. Mimo iż nie zawsze skrzydłowy zdąży dołączyć do potrójnego bloku lub nie domknie szczelnie potrójnego bloku, zasłania odpowiednią część boiska, przez co wzmaga presję na rywalu i obrona ma ułatwione zadanie. Nie jest to sytuacja łatwa dla zawodnika, ale chodzi tutaj o zmianę sposobu myślenia. Wystawa sposobem dolnym bądź przez środkowego to są momenty, kiedy powinniśmy ustawić potrójny blok. W teorii są to najłatwiejsze sytuacje, lecz praktyka wygląda różnie, dlatego należy dążyć do tego potrójnego bloku.

„Przeładowanie” jednej strony siatki, czyli przekazywanie inicjatywy zawodnikom (wynikające z czytania gry lub grania opcjami), by przesunąć blok w jedną lub drugą stronę siatki. Jeżeli mówimy o przeładowaniu jednej strony siatki, decydujemy się na opuszczenie fragmentu siatki i ustawienie trzech zawodników tylko na drugiej połowie siatki. Wynika to często z założeń taktycznych lub inicjatywy zawodnika na boisku. Typowym przykładem może być przesunięcie się przyjmującego ze strefy 4 do środka, który skacze do pierwszego tempa, natomiast środkowy dołącza do przyjmującego w strefie 2 i dzięki temu tam pojawia się podwójny blok.

Najlepszymi momentami zastosowania przeładowania są te, które wybierają sami zawodnicy, a nie sztab. Jednak zdecydowanie nie należy robić tego po czasach, bo to nie ma sensu. Szukamy tych najważniejszych kluczowych momentów w grze, gdy ryzyko nam się opłaci. Czasami zawodnicy jeszcze przed akcją decydują się na zagranie tą opcją. Pamiętajmy by przyjmujący schodzący do środka zawsze skakał na wprost środkowego zespołu rywali.

Systemy wykorzystywania środkowego bloku:

• Pozycja 3 (strefa 3) neutralna. Środkowy stoi na środku i przesuwa się do jednej lub drugiej strony w zależności od tego, co wydarzy się na siatce.
• „Środkowy który śledzi”, czyli za każdym razem przesuwa się za środkowym rywali. Opcja stosowana przede wszystkim w stosunku do środkowych, którzy są dużym zagrożeniem w ataku.
• Gramy bez I tempa. Nie interesuje nas środkowy przeciwnika. Środkowy przesuwa się jedynie do skrzydeł. W przypadku zagrania przez rywala I tempa lub pipe’a stara się, chociaż wyblokować atak.  

Powinniśmy pamiętać, by dostosowywać system do zdolności zespołu, a nie na odwrót. Należy również szukać tendencji u przeciwnika. Każda drużyna ma jakąś preferencję, mniejszą lub większą np. gdzie grane jest I tempo, którzy zawodnicy dostają największą liczbę piłek w kontrataku, czy po 20 punkcie. 

Na koniec ważna uwaga. Zawodnicy są zdolni maksymalnie do przyswojenia informacji znajdujących się na jednej kartce. Siatkarz nie jest w stanie zapamiętać 50 informacji. Przeładowanie wiadomościami zwykle kończy się tym, iż drużyna nie przyswaja niczego. Zbyt wiele informacji jest gorsze niż ich brak. Pod presją ludzki organizm nie jest w stanie zapamiętać ogromu wiedzy. Dlatego musimy streścić wszystko do tych rzeczy, które są dla nas najistotniejsze. Gardini jest zadowolony, kiedy przy stanie 24:24 zawodnik pamięta o trzech najważniejszych sprawach przekazanych mu wcześniej przez sztab szkoleniowy.

Materiał nie jest lekcją na temat bloku tylko ideą ukształtowaną i wprowadzaną do reprezentacji Polski w latach 2011-2013 przez Andreę Gardiniego.

Opracowanie na podstawie videowykładu:  https://www.youtube.com/watch?v=ESO_HCV6MEg 

Sympatyków piłki siatkowej zapraszam także na fan page https://www.facebook.com/technicznastronasiatkowki/.